GÖBEKLİTEPE ROMA'DA

Roma, Göbeklitepe ile Buluşuyor: İnsanlık Mirası Avrupa’da

İnsanlık tarihinin en eski ve en gizemli tapınak alanlarından biri olan Göbeklitepe, Roma’da düzenlenen “Göbeklitepe: Kutsal Bir Mekânın Gizemi' isimli sergi ile  Avrupa’daki sanatseverlerle buluşuyor. Türkiye’nin güneydoğusu, Şanlıurfa’da yer alan ve tarihi yaklaşık 12.000 yıl öncesine uzanan Göbeklitepe, uygarlık öncesi dönemin en büyük kült merkezlerinden biri olarak bilinmektedir. Bu etkileyici yapı, antik Roma’nın kalbinde misafirlerini ağırlamakta  ve onları tarihin merkezine doğru uzanan bir yolculuğa çıkartmaktadır.

Göbeklitepe, M.Ö 9600-9500 yıllarında inşa edilen ve şu ana kadar araştırmacılar tarafından bilinen en eski tapınak olarak öne çıkmaktadır. Bu yapı yerleşik yaşama geçiş sürecinin ve dini inanışlarının nasıl şekillendiğini gösteren somut kalıntılara sahiptir. Ayrıca Göbeklitepe’nin keşfi, medeniyetin doğuşuna dair bilinen tarihsel görüşleri de değiştirmiştir.

Roma Kolezyumu M.S. 72-80 yılları arasında yapılan,  Antik Roma’nın en büyük amfi tiyatrosu olarak bilinmektedir. Gladyatör dövüşleri olarak adlandırılan halk gösterileri gibi etkinliklere ev sahipliği yapmıştır. Kolezyum aynı zamanda Roma’nın gücü ve toplumsal düzeninin bir sembolü olarak kullanılmıştır. Antik yapının bugüne kadar ayakta kalması, antik çağın görkeminin günümüze olan bir yansıması olarak kabul edilmektedir.

Göbeklitepe, binlerce yıl önce avcı toplayıcı toplumların ibadet ettiği, insanlık tarihinin en eski kutsal yerlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. O dönemde göksel tanrılara adanan taş yapılar toplulukların dini merkezleri olmuştur. Bu dikili taşlar üzerinde yer alan sembolik hayvan figürleri, o dönem insanlarının doğa ve evrenle olan bağını yansıtabilen figürlerdir. Kolezyum ise, Antik Roma’nın mitolojik ve dini ögelerini içinde barındıran önemli bir yerdir. Kolezyum’da gerçekleştirilen gladyatör dövüşleri ve hayvan savaşları, Roma tanrılarına adanan ritüelleri ve eğlence ihtiyaçlarını karşılama gibi farklı amaçlarıı kapsamaktadır. Roma mitolojisine göre, tanrılara kurban sunmak ve ritüeller gerçekleştirmek, imparatorluğun gücünü korumanın bir yolu olarak kabul edilmektedir.  Göbeklitepe’nin Kolezyum’da sergilenmesi, iki eski medeniyetin farklı dini ve mitolojik yapılarının bir araya gelmesini sembolize eder. Göbeklitepe daha çok doğaya, ruhlara ve tanrılara tapınmayı temsil ederken;  Kolezyum, Roma tanrılarının savaşçı ve kahramanlık temelli hikayelerini taşımaktadır.

Roma’nın tarihi yapılarından birinde olan  sergi, yalnızca Türkiye’nin değil, tüm insanlığın mirası olan Göbeklitepe‘nin dünya çapında daha geniş kitlelere tanıtılmasına katkı sağlamaktadır. “Göbeklitepe: Kutsal Bir Mekânın Gizemi” isimli sergi Kolezyum'un ikinci katında, 24 Ekim 2024'te ve 20 Nisan 2025 tarihleri arasında ziyaretçi kabul edecektir. Sergi, sayesinde sanatseverler, ziyaretçiler ve öğrenciler eski toplumların doğayla, tanrılarla ve birbirleriyle kurdukları ilişkilerin bağlarını daha yakından görme ve anlama fırsatı bulabilir.

Sergide Göbeklitepe’nin üç eseri taştan birebir ölçülerdeki replikalarıyla yer almaktadır. Ayrıca, Göbeklitepe karşılama merkezinde gösterilen filmlerin de İtalyanca altyazılı kısaltılmış versiyonu oluşturulmuştur. Serginin açılışında Türk mutfağına ait  yöresel yemeklerden ve tatlılardan;  yaprak sarma, mercimek köfte, baklava, lokum gibi ikramlara da yer verilmiştir. Şunu belirtmek isterim ki , bu serginin dünyada birçok insan tarafından bilinen ve ilgi gören yerlerden biri olan Kolezyum’da gerçekleşiyor olması Türkiye turizm tarihinde önemli bir adım niteliği taşımaktadır. Daha sonraki zamanlar da Avrupa’nın başka kentlerinde ya da Uzakdoğu’da sergiler yapılması da planlanmaktadır. 

Dipnot: Kolezyum turistler tarafından kolay ulaşılabilir ve erişilebilir bir yapı çerçevesinde düzenlenmiştir. Engelli ve yaşlı ziyaretçiler için uygun levhalar, rampalar ve asansörler tasarlanmıştır. Engelli ziyaretçiler ve kendilerine eşlik eden bir refakatçi için giriş tamamen ücretsizdir.

#Göbeklitepe #Roma #Kolezyum #KültürelMiras #TarihiSergi #Türkiye #AntikMedeniyetler #EvrenselDeğerler #GöbeklitepeSergisi #EngelliDostu